Twee voor twaalf

Het leek ooit zo ver weg: de 20/20/20-doelstellingen van de Europese Unie voor het jaar 2020. 20 procent minder uitstoot van broeikasgassen ten opzichte van het jaar 1990, 20 procent minder energieverbruik en 20 procent duurzame energieproductie. Inmiddels zijn we in het jaar 2018 beland en kunnen we stellen dat het 'twee voor twaalf' is.

Nederland
Als één land in de Europese Unie zich bij het bovenstaande aangesproken mag voelen, dan is het Nederland. Eén van de ‘beste jongetjes van de klas’ als het gaat om economie, innovatie, opleidingsniveau, veiligheid, sociale zekerheid en vele andere zaken, staat als het gaat om CO2-reductie, energiebesparing en duurzame energieproductie steevast bij de slechtste jongetjes van de klas. Op deze punten bevinden we ons onderaan in de Europese lijstjes, in gezelschap van Malta en Luxemburg.

En terwijl de doelstelling voor Nederland op het gebied van duurzame energieproductie met 14 procent in 2020 lager is dan de doelstelling voor de Europese Unie als geheel, moest de Nationale Energieverkenning (NEV) afgelopen najaar al concluderen dat deze doelstelling niet gehaald zal worden. Een schandelijke constatering voor een land dat er economisch zo goed voor staat. En een beschadiging van het gezag van Nederland om andere lidstaten aan afspraken te houden.

2 voor 12 voor duurzame energie

.
Verplaatsing van de horizon
Ondertussen wordt het niet halen van de doelstelling voor 2020 politiek handig gemanoeuvreerd door in dezelfde NEV te constateren dat de doelstelling voor 2023 – namelijk 16 procent duurzame energieproductie – wel gehaald zal worden. Daarbij wordt verwezen naar de aanstaande aanleg van grote windparken op zee en de sterke opkomst van zonne-energie in Nederland. Zo bleek recent nog dat de winning van zonne-energie in Nederland in 2017 met 40 procent is toegenomen.

Maar hoe bemoedigend de trend nu inderdaad ook is, het voelt niet goed om de horizon nu al naar 2023 te verplaatsen. Hiermee wordt de horizon immers wederom verplaatst naar een jaar waarin het zittende kabinet sowieso niet meer de dienst uitmaakt. Met andere woorden, hiermee wordt voor het kabinet de druk van de ketel gehaald: ze kunnen beweren het ‘groenste regeerakkoord ooit’ te hebben gesloten, maar ze kunnen bij het opmaken van de balans altijd vooruit blijven wijzen.

Aan de slag
Vooruitwijzen hebben we in Nederland genoeg gedaan. Vooruitwijzen naar 2020, 2023 of 2050. Vooruitwijzen naar momenten waarop windenergie en zonne-energie nóg goedkoper zullen zijn. Net zo lang tot we te laat zijn om onze afspraken na te komen. En terwijl we met z’n allen staarden naar de horizon, misten onze ogen dat duurzame energie op veel plekken allang rendabel is. Dat we allang op dat ene ándere lijstje ook bij de ‘beste jongetjes van de klas’ hadden kunnen horen.

Mijn wens voor 2018 is dan ook dat we de kansen van het heden volledig gaan benutten. Dat we er alles aan doen om de SDE+ beschikkingen die de afgelopen jaren zijn toegekend en dit jaar worden toegekend in draaiende projecten om te zetten. Dat we het geld, dat we in ons welvarende Nederland gelukkig hebben en voor duurzame energie hebben vrijgemaakt, ook ten volste voor dit doel gebruiken. Dat we beseffen dat er geen tijd meer te verliezen is. Dat het niet 5 voor 12 is, maar 2 voor 12.

Mark Meijer - 2 januari 2018
mark@energyindeed.com

Mark Meijer MSc.
mark@energyindeed.com